Postępowanie z ciałem zmarłego w świetle prawa
Z ciałem po śmierci należy obchodzić się z szacunkiem, zgodnie z prawem podlega ono szczególnej ochronie. Zanim zwłoki zostaną umieszczone w trumnie i przetransportowane do miejsca pochówku, wszelkie czynności muszą być wykonywane w należyty sposób, co w dużej mierze determinowane jest przez regulacje prawne. Jakiekolwiek naruszenie godności zmarłego stanowi wykroczenie i podlega karze grzywny, a nawet aresztu. Każda osoba, która ma kontakt z ciałami osób zmarłych, musi posiadać również stosowną wiedzę na temat zasad postępowania z nimi oraz pochówku.
Prawo rodziny do zwłok oraz wynikające z tego obowiązki
Zgodnie z prawem za pochówek osoby zmarłej odpowiada najbliższa pozostała rodzina, a więc:
- krewni zstępni (np. dzieci, wnuki),
- krewni wstępni (np. rodzice, dziadkowie)
- krewni do 4 stopnia pokrewieństwa (np. wujowie, ciotki, bratankowie),
- powinowaci w linii prostej do 1 stopnia (np. siostra męża, ojciec żony).
Osoby te mają prawo do pochowania zmarłego, a także wykonania wszelkich czynności niezbędnych do przygotowania do pochówku.
Postępowanie ze zwłokami w placówkach medycznych
W przypadku śmierci, a nawet pogorszenia się stanu zdrowia, powodującego zagrożenie życia, lekarz lub podmiot leczniczy zobowiązany jest do niezwłocznego powiadomienia osoby wskazanej przez pacjenta (lub instytucji). Gdy stwierdzona zostanie śmierć, zwłoki muszą być odpowiednio przygotowane (obmyte) i okryte. Podczas tych czynności niezbędne jest zachowanie godności należytej osobie zmarłej. Następnie zwłoki przekazywane są osobie lub instytucji uprawnionej do ich przechowywania.
Zasady przechowywania zwłok
Zmarłego nie można pochować przed upływem 24 godzin od czasu zgonu. Zwłoki powinny być niezwłocznie usunięte z mieszkania, jeśli osoba zmarła na niektóre zakaźne choroby. Wówczas konieczne jest niezwłoczne pochowanie ich na najbliższym cmentarzu w ciągu 24 godzin od chwili śmierci.
Najpóźniej po upływie 72 godzin zwłoki powinny być usunięte z mieszkania w celu pochowania. Jeśli pogrzeb odbywa się później, należy je złożyć w domu pogrzebowym lub kostnicy. Przez cały ten czas, od chwili zgonu do pochówku, zwłoki należy przechowywać w taki sposób, aby w żaden sposób nie mogły powodować szkodliwego wpływu na otoczenie.